Nie, leniwe oko nie jest skutkiem lenistwa. Ale tego z pewnością się domyślasz. Leniwe oko, a właściwie Amblyopia, polega na osłabionej zdolności widzenia w jednym oku – niedowidzeniu, którego nie da się skorygować okularami czy soczewkami kontaktowymi. Jeśli nie zostanie zdiagnozowane, może być dużym problemem.
Leniwe oko – przyczyny
Amblyopia powstaje najczęściej w wieku dziecięcym – badania wskazują, że najczęściej od urodzenia do wieku 6 lat (aż u 3% dzieci). Za przyczynę powstania tej dysfunkcji wskazuje się anizometropię – inaczej mówiąc inną ostrość widzenia jednego i drugiego oka. Częściej nadwzroczność (wady plusowe). W takiej sytuacji jedno oko widzi prawidłowo, drugie nie. Jeśli jedno oko, to gorzej widzące nie „wpada” w zeza (zbieżnego, czyli oko niedowidzące ucieka w stronę nosa), trudno jest to zauważyć. Dzieję się to dlatego, że układ wzrokowy próbuję sobie te wady skorygować. Używa do tego akomodacji, a w ślad za akomodacją idzie konwergencja, czyli zbieżne ustawienie oczu. I to jest powodem, dlaczego oko ucieka w zeza. Oko zdrowe przejmuje tym samym całe zadanie na siebie. Dlatego bardzo ważne jest, aby badać najmniejsze nasze pociechy, aby takich sytuacji uniknąć.
Każdy przypadek jest indywidualny, dlatego za przyczyny powstawania Amblyopii uznaje się także nieregularny kształt rogówki, nieprawidłowości w zakresie ustawienia oczu, różnowzroczność (wada refrakcji), zaćma wrodzona.
Leniwe oko – objawy
Objawami leniwego oka są: rozmazany obraz, podwójne widzenie, problem skupienia wzroku, zaburzenia głębi obrazu czy wrażenie występowania zeza. W przypadku mniejszych dzieci, które nie zawsze nam to zakomunikują, warto zwrócić uwagę czy nie pojawiają się takie objawy jak: przymykanie jednego oka, przechylanie głowy, nietypowe ruchy zabawkami tuż przed oczami, przekrzywianie głowy podczas czytania czy oglądania telewizji.
Leniwe oko – leczenie
Jeśli wada nie zostanie wykryta, zdiagnozowana i leczona odpowiednio wcześnie pozostaje z nami do końca życia. Niestety najczęściej wykrycie tego schorzenia jest możliwe dopiero po 3. roku życia. Diagnozę leniwego oka może postawić lekarz okulista, bądź optometrysta w trakcie specjalistycznego badania optometrycznego (które możesz wykonać także u nas!). W badaniu sprawdzamy ostrość wzroku, ruch gałek ocznych czy zdolność widzenia dla obu oczu, tzw. stereopsja. Badanie jest dokładniejsze dzięki wcześniejszemu zakropleniu oczu.
Samo leczenie leniwego oka polega na korekcji istniejącej wady, wykonywaniu różnych ćwiczeń wzrokowych, tzw. terapia wzrokowa i jeśli jest konieczność okluzji, czyli czasowe zakrywanie jednego z oczu (tego lepiej widzącego) – tak, by na tym chorym wymusić patrzenie i pobudzać do pracy. W przypadku ćwiczeń niezwykle ważna jest systematyczność i regularna praca. Czasem zaleca się także stosowanie kropli do oczu zawierających atropinę (dla zdrowego oka). W przypadku osób dorosłych możliwa jest także interwencja chirurgiczna.
Nie bagatelizuj problemu. Pamiętaj, aby nawet przy najmniejszych wątpliwościach skonsultować się z lekarzem lub optometrystą. Warto reagować natychmiast, by jak najszybciej podjąć leczenie.